Dương phu nhân (Võ Sĩ Hoạch)
Lỗi Lua trong package.lua tại dòng 80: module 'Mô đun:Message box/configuration' not found.
Lỗi kịch bản: Không tìm thấy mô đun “Unsubst”.Lỗi kịch bản: Không tìm thấy mô đun “Infobox”.
Hiếu Minh Cao Hoàng hậu (chữ Hán: 孝明高皇后; 579 - 3 tháng 10, 670), thường xưng Vinh Quốc phu nhân Dương thị (榮國夫人楊氏), là mẫu thân của Nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Quốc, Võ Tắc Thiên.
Thông qua con gái Võ Tắc Thiên, bà trở thành ngoại tổ mẫu của nhiều nhân vật chính trị quan trọng thời Đường, như cháu ngoại Hiếu Kính Hoàng đế Lý Hoằng, Chương Hoài Thái tử Lý Hiền, Đường Trung Tông Lý Hiển, Đường Duệ Tông Lý Đán và Thái Bình công chúa. Bà cũng là cụ ngoại của An Lạc công chúa cùng Đường Huyền Tông Lý Long Cơ.
Tiểu sử[sửa]
Dương thị xuất thân là tông thất nhà Tùy, cha là Dương Đạt (楊達), bác là Quán vương Dương Hùng (楊雄). Chồng bà Võ Sĩ Hoạch trước kết hôn với Lý thị, sinh ra Võ Nguyên Khánh và Võ Nguyên Sảng. Sau đó, Sĩ Hoạch cưới Dương thị, sinh ra Hàn Quốc phu nhân Võ Thuận, Võ Tắc Thiên và một con gái là vợ của Quách Hiếu Thuận (郭孝慎).
Sau khi Võ Tắc Thiên được làm Hoàng hậu, Đường Cao Tông Lý Trị đã phong Dương thị thành Đại Quốc phu nhân (代國夫人). Ngày 9 tháng 10 năm Hiển Khánh thứ 5 (660), đổi tước hiệu Dương thị thành Vinh Quốc phu nhân (荣国夫人), sau lại đổi tước hiệu Dương thị thành Vệ Quốc phu nhân (衛國夫人).
Ngày 2 tháng 8 năm Hàm Hanh (tức ngày 22 tháng 8 năm 670), Vệ Quốc phu nhân Dương thị mất, hưởng thọ 92 tuổi, phong tặng Lỗ Quốc Thái phu nhân (魯國太夫人), thụy hiệu là Trung Liệt (忠烈). Tháng 9, cải tặng làm Thái Nguyên vương phi (太原王妃). Năm Quang Trạch (684), Võ Tắc Thiên truy phong Võ Sĩ Hoạch thành Thái sư, tước Ngụy vương, Dương thị thành Ngụy vương phi (魏王妃). Sau 5 năm, tức năm Vĩnh Xương (689), Võ Tắc Thiên gia phong Võ Sĩ Hoạch thành "Trung Hiếu Thái hoàng", Dương thị thành Trung Hiếu Thái hậu (忠孝太后).
Năm Vĩnh Xương thứ 2 (690), Võ Tắc Thiên đăng cơ, đổi niên hiệu Thiên Thụ, truy tôn Trung Hiếu Thái hoàng thụy hiệu là Hiếu Minh Cao hoàng đế, miếu hiệu Thái Tổ (太祖), Dương thị do vậy có thụy hiệu Hiếu Minh Cao Hoàng hậu, mộ phần gọi là Thuận Lăng (順陵).
Thân thuộc[sửa]
- Con chồng: Lương Hiến vương Võ Nguyên Khánh.
- Kế tôn: Lương Tuyên Vương Võ Tam Tư;
- Kế tằng tôn: Lỗ Trung vương Võ Sùng Huấn = An Lạc công chúa
- Kế tằng tôn: Tăng An vương Võ Sùng;
- Kế tôn: Lương Tuyên Vương Võ Tam Tư;
- Con chồng: Ngụy Đức vương Võ Nguyên Sảng.
- Kế tôn: Ngụy Tuyên vương Võ Thừa Tự;
- Kế tằng tôn: Võ Diên Cơ = Vĩnh Thái công chúa
- Kế tằng tôn: Võ Diên Nghĩa;
- Kế tằng tôn: Võ Diên An;
- Kế tằng tôn: Võ Diên Thọ;
- Kế tằng tôn: Võ Diên Quang;
- Kế tằng tôn: Võ Diên Tú = An Lạc công chúa
- Kế tôn: Ngụy Tuyên vương Võ Thừa Tự;
- Con gái: Hàn Quốc phu nhân Võ Thuận = Hạ Lan An Thạch
- Cháu ngoại trai: Chu Quốc Công Hạ Lan Mẫn Chi;
- cháu ngoại gái: Ngụy Quốc phu nhân Hạ Lan Mẫn Nguyệt;
- Con gái: Võ Tắc Thiên.
- Cháu ngoại trai: Nghĩa Tông Hiếu Kính hoàng đế Lý Hoằng = Ai hoàng hậu Bùi thị
- Cháu ngoại trai: Chương Hoài thái tử Lý Hiền = Chương Hoài thái phi Phòng thị
- Tằng ngoại tôn: Cử Vương Lý Quang Thuận;
- Tằng ngoại tôn: Bân Vương Lý Thủ Lễ;
- Huyền ngoại tôn: Quảng Võ Vương Lý Thừa Hoành;
- Huyền ngoại tôn: Bân Vương Lý Thừa Ninh;
- Huyền ngoại tôn nữ: Kim Thành công chúa = Xích Đức Tổ Tán
- Tằng ngoại tôn: Tất Vương Lý Thủ Nghĩa;
- Tằng ngoại tôn nữ: Trường Tín quận chúa;
- Cháu ngoại: Đường Trung Tông Lý Hiển;
- Cháu ngoại: Đường Duệ Tông Lý Đán;
- Cháu ngoại gái:An Định Tư công chúa;
- Cháu ngoại gái:Thái Bình công chúa = Tiết Thiệu, Võ Du Kị
- Chắt ngoại: Đường Huyền Tông Lý Long Cơ
- Tằng ngoại tôn: Tiết Sùng Huấn;
- Tằng ngoại tôn: Tiết Sùng Giản;
- Tằng ngoại tôn nữ: Tiết thị;
- Tằng ngoại tôn nữ: Vạn Tuyền huyện chúa;
- Tằng ngoại tôn: Võ Sùng Mẫn;
- Tằng ngoại tôn: Võ Sùng Hành;
- Tằng ngoại tôn nữ: Võ thị;
- Tằng ngoại tôn nữ: Vĩnh Hòa huyện chúa;
- Con gái：Võ thị = Quách Hiếu Thuận;
Xem thêm[sửa]
Tham khảo[sửa]
- Cựu Đường thư
- Tân Đường thư
- Tư trị thông giám
- 《Đại Chu Vô Thượng Hiếu Minh Cao hoàng hậu bi minh 》 - 大周無上孝明高皇后碑銘
This article "Dương phu nhân (Võ Sĩ Hoạch)" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Dương phu nhân (Võ Sĩ Hoạch). Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
